Merkpositionering: strategieën, inzichten en voorbeelden voor startups en scaleups

Bedrijven zoals Tipp-Ex, Spotify, en Thuisbezorgd hebben een perfecte merkpositionering bereikt: ze zijn het eerste merk waar mensen aan denken bij een specifieke behoefte. Dit is de kracht van effectieve merkpositionering—een plek veroveren in het hoofd van je doelgroep, waardoor jouw merk als vanzelfsprekend wordt ervaren.

Bij Outsmart begrijpen we het belang hiervan voor startups en scaleups. Daarom helpen we jou om jouw merk op een onderscheidende manier te positioneren, zodat je impact maakt, je omzet verhoogt en klantloyaliteit creëert.

Wat is een merkpositionering?

Merkpositionering is het proces waarmee je jouw merk een unieke en aantrekkelijke plek geeft in het brein van jouw ideale klant. Je laat duidelijk zien wat jouw merk anders maakt dan de concurrentie en waarom klanten voor jou moeten kiezen. Een goede positionering maakt je merk herkenbaar, aantrekkelijk en waardevol.

Voor startups en scaleups is dit niet alleen nuttig, maar cruciaal. Een sterke merkpositionering leidt gemiddeld tot 10-20% meer omzetgroei en een verhoogde merkloyaliteit.

Waarom brand positioning essentieel is voor startups & scaleups

Merkpositionering is geen modewoord of tijdelijke marketingtrend, maar een fundamentele stap in het opbouwen van een succesvol merk. Het draait niet alleen om het opvallen van je merk, maar om het creëren van een betekenisvolle en blijvende indruk bij jouw doelgroep. In een wereld vol keuzes is een goed gepositioneerd merk als een herkenbare vuurtoren die consumenten moeiteloos de weg wijst.

Lees 15 redenen waarom merkpositionering onmisbaar is voor bedrijven:

1. Duidelijke differentiatie

Positionering onderscheidt je duidelijk van concurrenten. Swapfiets, dat fietsen verhuurt inclusief onderhoud, onderscheidt zich bijvoorbeeld van traditionele fietsenwinkels door een uniek abonnementenmodel aan te bieden. Klanten hoeven zich daardoor niet langer zorgen te maken over onderhoud of reparaties, iets wat traditionele winkels meestal niet bieden. Dit duidelijk gedefinieerde verschil maakt het eenvoudig voor consumenten om te begrijpen waarom Swapfiets de betere keuze is.

De meeste van die veranderingen zijn positief. Misschien verhuis je naar een groter kantoor om meer productieruimte te creëren, neem je nieuwe medewerkers aan om de klantvraag beter te bedienen, investeer je meer in onderzoek en ontwikkeling, of ontdek je dat nieuwe vaardigheden nodig zijn om verder te kunnen groeien.

2. Effectieve targeting

Met heldere positionering spreek je doelgericht jouw ideale doelgroep aan. Picnic richt zich specifiek op gemakzoekers die boodschappen liever thuisbezorgd krijgen. Ze spelen in op de behoefte aan gemak, snelheid en gebruiksvriendelijkheid, waardoor ze jonge gezinnen, werkenden en drukbezette stadsbewoners effectief aanspreken. Hun volledige bedrijfsvoering, van app-gebruik tot bezorgservice, is gericht op deze doelgroep.

3. Emotionele connecties creëren

Sterke positionering raakt emoties. Denk aan Tony’s Chocolonely, die hun sociale missie centraal stelt. Tony’s vertelt consequent het verhaal achter hun chocolade, waarbij eerlijke handel en het tegengaan van slavernij centraal staan. Hierdoor raken ze niet alleen de smaakpapillen, maar ook de harten van consumenten die maatschappelijk betrokken zijn. Dit zorgt voor diepgaande merkloyaliteit.

4. Strategische marketing

Positionering leidt tot effectieve marketingkeuzes. Coolblue focust al hun campagnes op servicegerichtheid. Elke marketinguiting, van tv-reclames tot klantenservicemomenten, benadrukt hun slogan “Alles voor een glimlach”. Dit zorgt voor consistentie in hun merkboodschap en versterkt hun positie als klantvriendelijkste retailer in Nederland.

5. Mogelijkheid voor premium prijzen

Door positionering kun je hogere prijzen vragen. Rituals positioneert zich als premium wellness-merk en vraagt daardoor hogere prijzen voor producten die niet alleen functioneel zijn, maar ook een luxe en ontspannen ervaring bieden. Door zorgvuldig gecreëerde verpakkingen, geuren en winkelervaringen voelt elke aankoop als een klein verwenmoment, waardoor klanten bereid zijn meer te betalen en het merk als exclusiever ervaren.

6. Betere merkherinnering

Goed gepositioneerde merken worden sneller onthouden. Zo denkt men bij pakketverzending meteen aan PostNL vanwege hun herkenbare visuele identiteit en betrouwbaarheid. Door het herkenbare oranje logo, uniformen en voertuigen blijft PostNL prominent aanwezig in het straatbeeld, waardoor consumenten automatisch aan hen denken als ze een pakket willen versturen.

7. Verhoogde merkcredibiliteit

Sterke positionering verhoogt je betrouwbaarheid. Bol.com wordt gezien als dé betrouwbare webwinkel dankzij consistente communicatie, duidelijke servicevoorwaarden en snelle klantenservice. Door transparantie, betrouwbare beoordelingen, goede retourvoorwaarden en snelle levering bouwt Bol.com een reputatie op die klanten vertrouwen geeft, waardoor ze met vertrouwen aankopen blijven doen.

8. Eenvoudige merkuitbreiding

Een sterk merk kan gemakkelijker uitbreiden naar nieuwe markten. Takeaway.com (Thuisbezorgd.nl) heeft zijn herkenbare merkidentiteit gebruikt om succesvol in heel Europa uit te breiden en nieuwe lokale markten snel te betreden. Door hun sterke merknaam en herkenbare kleurgebruik konden ze eenvoudig herkenning creëren in andere landen, waardoor nieuwe klanten het platform snel accepteerden en gebruikten.

9. Versterkte klantloyaliteit

Positionering zorgt voor klantloyaliteit. Albert Heijn versterkt loyaliteit door persoonlijke bonuskaarten en aanbiedingen die aansluiten bij individuele voorkeuren, waardoor klanten terug blijven komen. Door regelmatig gepersonaliseerde aanbiedingen en beloningen te geven, voelen klanten zich gewaardeerd en bouwen ze een sterke band op met het merk.

10. Stimuleert mond-tot-mondreclame

Een duidelijk merk wordt sneller aanbevolen. HelloFresh profiteert sterk van enthousiaste klanten die hun positieve ervaringen actief delen met vrienden en familie. De eenvoudige bereidingswijze, verse ingrediënten en de verrassende maaltijden stimuleren klanten om hun positieve ervaringen actief te delen, waardoor HelloFresh snel nieuwe klanten aantrekt en groeit door mond-tot-mondreclame.

11. Weerbaarheid tegen negatieve publiciteit

Sterke merken zijn beter bestand tegen negatieve berichten. Booking.com bleef ondanks kritiek marktleider door sterke positionering als betrouwbare en gebruiksvriendelijke boekingssite, waardoor negatieve publiciteit weinig impact had. Dankzij hun duidelijke waardepropositie en consistente gebruikerservaring bleef het vertrouwen van klanten behouden, zelfs toen er discussie ontstond over annuleringsvoorwaarden en prijzen.

12. Faciliteert samenwerkingen

Goed gepositioneerde merken trekken betere partners aan. Mollie werkt actief samen met innovatieve bedrijven en startups dankzij hun heldere en gerichte positionering als betrouwbare betalingspartner. Hun transparante dienstverlening en flexibele technologieplatform zorgen ervoor dat ze aantrekkelijke samenwerkingsmogelijkheden creëren, waardoor zowel Mollie als haar partners gezamenlijk kunnen groeien.

13. Makkelijkere besluitvorming

Positionering maakt interne keuzes eenvoudiger. Rituals weet precies welke nieuwe producten, campagnes en winkels passen binnen hun merkidentiteit gericht op luxe wellness, waardoor interne besluitvorming snel en duidelijk verloopt. Door een goed afgebakend merkprofiel wordt het voor medewerkers makkelijker om keuzes te maken die consistent zijn met het merk, wat efficiëntie en duidelijkheid in bedrijfsvoering vergroot.

14. Optimale inzet advertentiebudget

Duidelijke positionering zorgt voor effectieve reclame-uitgaven. Adyen optimaliseert zijn advertentiebudget door campagnes specifiek te richten op bedrijven die hun betaalplatform snel en probleemloos willen integreren. Door deze scherpe focus voorkomt Adyen verspilling van middelen aan minder relevante doelgroepen, wat leidt tot een hoger rendement op investeringen in advertenties.

15. Stimuleert innovatie

Sterke positionering zet aan tot gerichte innovatie. Tesla investeert voortdurend in de ontwikkeling van nieuwe technologieën en innovatieve oplossingen die naadloos aansluiten op hun positionering als vooruitstrevende, duurzame automaker. De nadruk op innovatie vanuit hun kernwaarden stimuleert voortdurende verbetering en ontwikkeling van baanbrekende producten en diensten.

Welke type merkpositionering strategieën zijn er?

Merken en marketeers gebruiken verschillende strategieën om hun unieke positie in de markt te veroveren. Of je nu een ervaren marketeer bent of een beginnende ondernemer, het begrijpen van deze strategieën kan cruciaal zijn om jouw merk te onderscheiden van de concurrentie.

1. Klantenservice-gebaseerde positioneringsstrategie

Presenteer jouw merk als hét voorbeeld van uitstekende klantenservice om je te onderscheiden van concurrenten. Een goed Nederlands voorbeeld is bol.com, dat bekend staat om zijn efficiënte klantenservice, eenvoudige retourmogelijkheden en snelle oplossingen voor klantproblemen. Deze klantgerichte aanpak zorgt ervoor dat klanten zich gewaardeerd voelen en terugkomen voor toekomstige aankopen.

2. Prijsgebaseerde positioneringsstrategie

Positioneer jouw merk als de meest budgetvriendelijke optie in de markt. Denk bijvoorbeeld aan Kruidvat, dat regelmatig scherpe aanbiedingen en voordelige eigen merk-producten biedt. Deze consistent lage prijzen maken Kruidvat zeer aantrekkelijk voor prijsbewuste consumenten, wat resulteert in een sterke marktpositie.

3. Gemaksgerichte positioneringsstrategie

Positioneer jouw merk als dé oplossing voor gemak en tijdbesparing. Thuisbezorgd.nl past deze strategie succesvol toe door het eenvoudig en snel thuisbezorgen van maaltijden via hun gebruiksvriendelijke platform. Dit gemak spreekt drukke consumenten sterk aan en heeft Thuisbezorgd.nl een dominante positie gegeven in de maaltijdbezorgmarkt.

4. Differentiatie-strategie

Positioneer jouw merk als uniek en innovatief in de markt. Een voorbeeld hiervan is Bunq, een innovatieve bank die zich onderscheidt door duurzaamheid centraal te stellen en unieke digitale functies aan te bieden die traditionele banken niet hebben. Dit trekt vooral klanten aan die op zoek zijn naar een alternatief voor traditionele bankdiensten.

5. Kwaliteitsgerichte positioneringsstrategie

Leg de nadruk op de superieure kwaliteit van jouw product of dienst, zelfs als dit hogere prijzen betekent. Denk hierbij aan VanMoof, een premium fietsenmerk dat bekendstaat om zijn innovatieve technologie, design en hoge kwaliteit. Deze eigenschappen rechtvaardigen hun premium prijs, wat klanten aantrekt die waarde hechten aan kwaliteit en innovatie.

6. Social media-gebaseerde positioneringsstrategie

Gebruik specifieke socialmediaplatformen om jouw doelgroep direct te bereiken en bouw een unieke merkidentiteit op elk kanaal. Het modemerk Colourful Rebel doet dit succesvol via Instagram, waar zij een actieve en betrokken community creëren met visueel aantrekkelijke en relevante content. Dit versterkt hun merkidentiteit en loyaliteit onder jonge modebewuste klanten.

7. Competitieve positioneringsstrategie

Plaats jouw merk direct tegenover concurrenten en benadruk je sterke punten tegenover hun zwakheden. Simpel heeft dit succesvol toegepast door duidelijk te benadrukken hoe transparant en eenvoudig hun tarieven zijn in vergelijking met complexere concurrenten, waardoor klanten overtuigd worden van de voordelen van Simpel.

8. Emotionele positioneringsstrategie

Roep specifieke emoties op bij consumenten om een sterke emotionele verbinding met jouw merk te creëren. Dove heeft dit in Nederland effectief gedaan door campagnes rondom echte schoonheid en zelfacceptatie te voeren, wat sterke emotionele reacties en verbindingen met consumenten heeft gecreëerd.

9. Niche-positioneringsstrategie

Richt je op een specifiek marktsegment en positioneer jouw merk als de beste optie binnen deze niche. Marqt doet dit succesvol door zich specifiek te richten op consumenten die duurzame en biologische voeding zoeken. Door deze focus trekken ze een loyale doelgroep aan die bewust kiest voor verantwoorde consumptie.

10. Culturele positioneringsstrategie

Maak gebruik van culturele waarden, tradities of maatschappelijke bewegingen om sterk te resoneren met specifieke demografische groepen of regio’s. Bavaria gebruikt humor en Nederlandse nuchterheid effectief in hun marketing, wat een sterke culturele resonantie creëert en hen onderscheidt van internationale biermerken.

11. Milieugerichte positioneringsstrategie

Focus op duurzaamheid en milieuvriendelijke praktijken om je te onderscheiden in een tijd waarin consumenten steeds bewuster worden. Seepje is hier een goed voorbeeld van, met natuurlijke schoonmaakmiddelen en verpakkingen gemaakt van gerecycled materiaal. Hun positionering spreekt milieubewuste consumenten sterk aan en versterkt hun geloofwaardigheid als duurzaam merk.

Door goed inzicht in en gebruik van deze positioneringsstrategieën kunnen merken effectief inspelen op marktveranderingen en blijven ze relevant voor hun doelgroep.

Merkpositionering beheersen: Een vergelijkende analyse met Nederlandse voorbeelden

Om de kunst en strategie van effectieve merkpositionering écht te begrijpen, kijken we naar merken die excelleren in het vinden van de balans tussen merkidentiteit, perceptie en marktvraag. In dit gedeelte vergelijken we enkele iconische Nederlandse merkconcurrenten en onderzoeken we wat hun positioneringsstrategieën zo effectief maakt.

Albert Heijn vs. Jumbo

Albert Heijn en Jumbo zijn twee van de grootste supermarktketens in Nederland, elk met hun eigen unieke positionering.

Positioneringsstrategie Albert Heijn vs. Jumbo

Albert Heijn positioneert zich sterk op kwaliteit, betrouwbaarheid en premium producten. Met campagnes die een gevoel van gemak en luxe uitstralen, benadrukt Albert Heijn hun premium-ervaring. Jumbo daarentegen legt de nadruk op voordelige prijzen, service en het plezier van boodschappen doen, samengevat in hun belofte: “Laagste prijs, beste service, grootste assortiment.”

Heineken vs. Grolsch

Heineken en Grolsch zijn iconische biermerken met duidelijk verschillende identiteiten en benaderingen.

Positioneringsstrategie Heineken vs. Grolsch

Heineken positioneert zichzelf als een internationaal premiummerk, met campagnes gericht op het cosmopolitische gevoel en gezelligheid. Grolsch kiest voor een authentieke en eigenzinnige aanpak, benadrukt hun traditie, vakmanschap en onderscheidend karakter met de bekende beugelfles.

KPN vs. VodafoneZiggo

Deze telecomgiganten concurreren intensief om dezelfde doelgroep.

Positioneringsstrategie KPN vs. VodafoneZiggo

KPN positioneert zich als betrouwbaar en stabiel, met sterke focus op hoogwaardige verbindingen en excellente klantenservice. VodafoneZiggo richt zich daarentegen op innovatie, entertainment en snelheid, met een jonger en dynamischer imago gericht op nieuwe technologieën.

Coolblue vs. MediaMarkt

Beide retailers verkopen elektronica, maar onderscheiden zich sterk in klantbenadering en communicatie.

Positioneringsstrategie Coolblue vs. MediaMarkt

Coolblue onderscheidt zich door extreme klantgerichtheid, uitstekende klantenservice en humor in hun communicatie. MediaMarkt positioneert zich vooral via prijsvoordelen, aanbiedingen en een breed assortiment, met de bekende slogan: “Ik ben toch niet gek?”

ING vs. Rabobank

ING en Rabobank zijn twee prominente banken met sterk verschillende positioneringen.

Positioneringsstrategie ING vs. Rabobank

ING kiest een moderne, digitale benadering en richt zich vooral op gebruiksgemak, innovatie en toegankelijkheid voor een breed publiek. Rabobank legt nadruk op betrouwbaarheid, maatschappelijke betrokkenheid en lokale verankering, wat sterk resoneert bij klanten die waarde hechten aan persoonlijk contact en maatschappelijke verantwoordelijkheid.

NS vs. FlixBus

Twee vervoersbedrijven met verschillende benaderingen en klantsegmenten.

Positioneringsstrategie NS vs. FlixBus

NS positioneert zich als duurzaam, betrouwbaar en comfortabel vervoersmiddel binnen Nederland. FlixBus daarentegen richt zich op prijsbewuste reizigers en jongeren, met goedkope tarieven en flexibiliteit als belangrijkste voordelen.

Rituals vs. De Tuinen (Holland & Barrett)

Twee grote namen in persoonlijke verzorging met ieder een duidelijk eigen identiteit.

Positioneringsstrategie Rituals vs. De Tuinen

Rituals positioneert zich op luxe en wellness, waarbij het gevoel van ontspanning en verwennerij centraal staat. De Tuinen (nu Holland & Barrett) benadrukt natuurlijke gezondheid, duurzaamheid en biologische producten, gericht op consumenten die bewuste keuzes maken.

Thuisbezorgd vs. Deliveroo

Deze maaltijdbezorgplatforms onderscheiden zich sterk in positionering.

Positioneringsstrategie Thuisbezorgd vs. Deliveroo

Thuisbezorgd.nl benadrukt gemak, uitgebreide keuze en toegankelijkheid. Deliveroo richt zich op stedelijke gebieden, premium restaurants en een jongere doelgroep, met een nadruk op snelheid en kwalitatieve maaltijden.

Basic-Fit vs. Fit For Free

Twee concurrerende sportschoolketens met verschillende positioneringen.

Positioneringsstrategie Basic-Fit vs. Fit For Free

Basic-Fit richt zich op toegankelijkheid en flexibiliteit, met een eenvoudig lidmaatschap en brede beschikbaarheid. Fit For Free positioneert zich juist als betaalbare optie met sterke nadruk op lage prijzen en een no-nonsense aanpak.

Nu.nl vs. AD.nl

Deze nieuwsplatforms hebben duidelijk verschillende benaderingen.

Positioneringsstrategie Nu.nl vs. AD.nl

Nu.nl positioneert zich als snel, overzichtelijk en neutraal, ideaal voor het snel bijhouden van actueel nieuws. AD.nl richt zich juist op uitgebreide verslaggeving, diepgaande analyses en regionale berichtgeving met een meer persoonlijke touch.

Conclusie

Een succesvolle merkpositioneringsstrategie draait niet alleen om hoe jij jouw merk ziet, maar vooral om hoe jouw klanten jouw merk ervaren. Het vergt voortdurende analyse, aanpassing en consistentie. Door goed te kijken naar voorbeelden zoals hierboven, leer je hoe belangrijk het is om een authentieke en duidelijke merkpositionering te ontwikkelen, afgestemd op jouw doelgroep en bedrijfswaarden.